Ryzyko wystąpienia grypy ptaków (HPAI)

Ryzyko wystąpienia grypy ptaków (HPAI)

Niekorzystna sytuacja epizootyczna odnośnie HPAI występuje obecnie na terytorium Europy w krajach tj. Szwecja, Dania, Niemcy, Francja, Belgia, Niderlandy, Hiszpania i Węgry. Ponadto w 2022r. HPAI wystąpił również w innych krajach np. Dania, Irlandia, Włochy, Portugalia, Bułgaria, Austria.

Wysoce zjadliwa grypa ptaków jest chorobą wirusową drobiu domowego i dzikich ptaków, która wywoływana jest wirusem influenzy typu A. Wśród drobiu najbardziej podatne na zakażenie są indyki, kaczki i kury, natomiast z ptaków dzikich najczęściej chorują ptaki wodne (kaczki, gęsi, łabędzie) i to właśnie one stanowią główny rezerwuar wirusa i są przenosicielami choroby. Przebieg choroby może być łagodny z objawami ze strony układu oddechowego i spadkiem nieśności do ostrej postaci ze śmiertelnością do 100%.

HPAI należy do chorób podlegających obowiązkowi zwalczania, natomiast za zwierzęta gospodarskie zabite lub poddane ubojowi w związku ze zwalczaniem tej choroby przysługuje odszkodowanie ze środków budżetu państwa. Dodatkowo kraj, w którym wystąpią jej ogniska nie może eksportować drobiu i produktów z drobiu co najmniej z wyznaczonego obszaru gdzie choroba wystąpiła. W związku z powyższym choroba ta ma bardzo duże znaczenie ekonomiczne. Obecnie na terenie naszego województwa znajduje się ok. 330 komercyjnych gospodarstw drobiarskich utrzymujących ponad 6,5 mln ptaków.

Zgodnie z prawodawstwem unijnym, HPAI jest chorobą dla której zachodzi konieczność nadzoru oraz po wykryciu której muszą zostać wprowadzone natychmiastowe środki jej zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu.

W roku 2022 do dzisiaj odnotowano w Polsce 36 ognisk HPAI u drobiu
w województwach: wielkopolskim (16), łódzkim (6), kujawsko-pomorskim (4), mazowieckim, lubelskim, opolskim (po 2 ogniska), podkarpackim, dolnośląskim, pomorskim i małopolskim (po 1 ognisku).

Odnośnie dzikich ptaków, w 2022r. do dzisiaj odnotowano 32 przypadki choroby
w województwach: pomorskim (10), kujawsko-pomorskim (7), mazowieckim
i zachodniopomorskim (po 3 przypadki), świętokrzyskim i śląskim (po 2 przypadki), łódzkim, opolskim, dolnośląskim, mazowieckim i warmińsko-mazurskim (po 1 przypadku).

W 2022r. na terenie województwa świętokrzyskiego nie wystąpiły ogniska choroby u drobiu, natomiast odnotowano 2 przypadki choroby u łabędzi niemych. 2 chore ptaki stwierdzono
w styczniu w powiecie koneckim.

Po przerwie bez ognisk choroby w Polsce (trwającej od 22 lipca), w dniu 21 września
i 7 grudnia stwierdzono ogniska HPAI w gospodarstwach komercyjnych utrzymującym różne gatunki ptaków w województwach łódzkim i opolskim. Dodatkowo w grudniu stwierdzono HPAI u dzikich ptaków w województwie kujawsko-pomorskim i pomorskim.

W związku ze wzrostem ryzyka bezpośredniego i pośredniego wprowadzenia wirusa do gospodarstw, w których utrzymuje się drób, zgodnie z opinią PIW-PIB Puławy oraz pismem
z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Główny Lekarz Weterynarii rekomenduje, aby za okres zagrożenia wystąpienia choroby przyjąć termin pomiędzy 1 października a 31 marca roku następnego (tzw. „sezon grypowy”). Trwający sezon jesienno-zimowy oraz migracje ptaków (szczególnie dzikich wodnych), mogą wpłynąć na pojawienie się nowych ognisk i przypadków choroby w Polsce, a tym samym ponownie istnieje zagrożenie dla Województwa Świętokrzyskiego.

W celu zabezpieczenia przed wystąpieniem choroby, działaniami podejmowanymi przez Inspekcję Weterynaryjną jest prowadzenie tzw. monitoringu biernego choroby m.in. poprzez akcje informacyjne wśród hodowców drobiu dotyczące konieczności powiadamiania o znalezionych padłych lub konających dzikich ptakach czy masowych padnięciach ptaków oraz o konieczności przestrzegania zasad bioasekuracji na fermach drobiu. Akcje takie prowadzą wszyscy Powiatowi Lekarze Weterynarii na terenie poszczególnych powiatów naszego województwa.

Jednak, w celu jeszcze lepszego zabezpieczenia województwa przed wystąpieniem
i skutkami grypy ptaków, zwracam się z uprzejmą prośbą o pomoc w poszerzaniu świadomości mieszkańców województwa świętokrzyskiego o zagrożeniu wysoce zjadliwą grypą ptaków
u drobiu jak i u ptaków dzikich oraz szczególnie konieczności zgłaszania do Powiatowych Lekarzy Weterynarii wszystkich przypadków padnięć dzikiego ptactwa (z głównym nastawieniem na ptaki bytujące w otwartych zbiornikach wodnych, w okolicach cieków i rzek).

Wśród gatunków ptaków dzikich szczególnie narażonych na HPAI – przez co wskazane jest ich główne monitorowanie – występują ptaki rzędu blaszkodziobe (np. świstun zwyczajny, gęś gęgawa, kaczka krzyżówka, łabędź niemy, cyraneczka zwyczajna), ptaki rzędu siewkowe (np. mewa srebrzysta, mewa śmieszka, rybitwa), ptaki rzędu sokołowe (np. sokół wędrowny, pustułka zwyczajna) i ptaki rzędu szponiaste (krogulec zwyczajny, bielik, myszołów zwyczajny).

Niezwykle ważne jest, aby wszystkie informacje o niepokojących objawach chorobowych lub zwiększonej śmiertelności drobiu (szczególnie indyki, kaczki, kury) oraz dzikich ptaków (przede wszystkim kaczki, gęsi, łabędzie) niezwłocznie przekazywać
do odpowiednio terytorialnych Powiatowych Lekarzy Weterynarii. Celem powiadamiania jest jak najszybsze i skuteczne wykrycie i zwalczenie choroby.

POWIATOWE INSPEKTORATY WETERYNARII WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO

	powiat	adres	telefon
1	BUSKO – ZDRÓJ	ul. Objazdowa 11, 28-100 Busko-Zdrój	tel. (41) 378 44 97
2	JĘDRZEJÓW	ul. Głowackiego 16,28-300 Jędrzejów	tel. (41) 386 11 81
3	KAZIMIERZA WIELKA	ul. Budzyńska 2, 28-500 Kazimierza Wielka	tel. (41) 352 20 51
4	KIELCE	ul. Ściegiennego 203,25-116 Kielce	tel. (41) 361 88 17
5	KOŃSKIE	ul. Kielecka 5, 26-200 Końskie	tel. (41) 372 31 85
6	OPATÓW	ul. Partyzantów 46, 27-500 Opatów	tel.(15) 868 40 93
7	OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI	ul. Os. Słoneczne 5a, 27-400 Ostrowiec Św.	tel.(41) 247 51 57
8	PIŃCZÓW	ul. Łąkowa 28, 28-400 Pińczów	tel.(41)357 74 63
9	SANDOMIERZ	ul. Frankowskiego 10, 27-600 Sandomierz	tel. (15) 832 70 53
10	SKARŻYSKO – KAMIENNA	ul. Warszawska 95, 26-110 Skarżysko-Kam.	tel.(41) 252 19 64
11	STARACHOWICE	ul. Radomska 29, 27-200 Starachowice	tel.(41) 274 71 13
12	STASZÓW	ul. Wojska Polskiego 1, 28-200 Staszów	tel.(15) 864 25 36
13	WŁOSZCZOWA	ul. Żwirki 2, 29-100 Włoszczowa	tel.(41) 394 49 92