Cykl „wąchockie ulice” – ul. Powstańców, Wygoda i Górna
Kontynuując cykl „wąchockie ulice” tym razem postanowiłem napisać o trzech sąsiadujących ze sobą ulicach znajdujących się w dzielnicy „Południe”: Powstańców, Wygodzie i Górnej.
Ulica Powstańców
Najmniejszą z nich, jest ładnie położona ul. Powstańców. Powstała dopiero po II wojnie światowej. Nazwa jej została nadana uchwałą Gromadzkiej Rady Narodowej w Wąchocku w dniu 28 września 1968 r. W jej uzasadnieniu napisano: „ jest od ulicy Starachowickiej do tak zwanej Księżej Kępy. Nazwę tę nadano związku z przemarszem w tym rejonie powstańców 1863 r. do lasu ratajskiego”.
Gospodarstwa znajdujące się w Księżej Kępie na początku lat siedemdziesiątych XX w. zostały odłączone od sołectwa Rataje i administracyjnie przypisane do ul. Powstańców w Wąchocku. Jest to tym bardziej niezrozumiałe, że do nich nie da się bezpośrednio dojechać z tej ulicy . Można to jedynie zrobić jadąc okrężną drogą, około trzech kilometrów przez Rataje. Karkołomne zadanie mają kurierzy dostarczający przesyłki do tamtejszych mieszkańców i służby ratunkowe. Dodatkowo na trwałe obie części ul. Powstańców podzieli budowana obwodnica Wąchocka. W tej sytuacji mieszkańcy domów znajdujących w Księżej Kępie wystąpili z wnioskiem do władz gminy Wąchock o przyłączenie do Rataj. Aktualnie trwają procedury administracyjne związane z jego realizacją.
W Księżej Kępie był cysterski kamieniołom białego piaskowca, który wykorzystywano do budowy klasztoru w Wąchocku. W przeszłości nazywano go niekiedy „Włochy”, prawdopodobnie od pracujących tu za czasów cysterskich włoskich kamieniarzy. Zostało po nim niewiele śladów. Aktualnie teren ten jest własnością prywatną. Został w znacznym stopniu zrekultywowany i porośnięty lasem.
Jeszcze w latach sześćdziesiątych jadąc wąwozem z ul. Powstańców można było dojechać do pól i lasu na skraju Rataj, w pobliżu drogi prowadzącej do ul. Nowowiejskiej w Starachowicach. Obecnie jest to niemożliwe, ponieważ droga ta była mało wykorzystywana i zarosła tarniną i drzewami tzw. samosiejkami. Ulica Powstańców ma długość 242 m. Wykonana jest z kruszywa. Modernizacja jej przebiega opornie, głównie z powodu braku dobrej woli części jej mieszkańców. Aktualnie na pobyt stały zameldowanych na niej jest 65 osób w tym 31 mężczyzn i 34 kobiety. Mieszkają oni w 17 murowanych domach. Większość z nich została wybudowana w ostatnich kilkunastu latach. Obecnie jeden dom jest w budowie.
Wzdłuż ulicy płynie strumyk bez nazwy, który wpada do Kamiennej. Jest on kapryśny i po gwałtownych ulewach niekiedy powoduje nawet zalanie jezdni na drodze nr 42. Szesnaście domów na tej ulicy jest podłączonych do sieci wodociągowej, a dwanaście do kanalizacyjnej. Prawie wszyscy mieszkańcy korzystają z gazu ziemnego. Niedawno zainstalowano na niej nowoczesne lampy LED.
Przy ul. Powstańców w pobliżu skrzyżowania z ulicą Starachowicką i Wygoda stoi kapliczka wykonana z drewna z początku XIX w. o konstrukcji słupowej. Wewnątrz niej znajduje się rzeźba drewniana św. Jana Nepomucena z końca XVIII w. Na jednym ze słupów wyryty jest napis: Rep. W r. 1860 r. D. 24 Maja P. And T. Grzywa. Kapliczka ta jest wpisana do Gminnej Ewidencji Zabytków i w związku z tym posiada ochronę prawną. W Księżej Kępie mieszka znany, oryginalny artysta Jerzy Kołaczyński. Na ulicy Powstańców działalność gospodarczą prowadzą dwie firmy: Andrzej Mochocki Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe ASM zajmujące się obróbką mechaniczną elementów metalowych i Piotr Kułaga Firma Usługowo Handlowa JULPIOTR zajmująca się wyrobami stolarskimi i ciesielskimi dla budownictwa.
Ulica Wygoda
Ulica ta jest w ciągu drogi krajowej nr 42, od ul. Powstańców do granicy Starachowic. Ma długość 1400 m. Nazwa jej została nadana w okresie międzywojennym. Została potwierdzona uchwałą Gromadzkiej Rady Narodowej w Wąchocku w dniu 28 września 1968 r. W uzasadnieniu nazwy napisano: „nazwa pochodzi od wypowiedzi jednego z gospodarzy tej ulicy, że mieszkać w tym rejonie to wygoda pod każdym względem”. Na pobyt stały zameldowanych na niej jest 64 osób w tym 34 mężczyzn i 30 kobiet. Mieszkają oni w 29 domach murowanych i w 6 drewnianych. Dwa domy są niezamieszkałe.
Poważnym problemem mieszkańców tej ulicy, jak też ulic: Powstańców, Wygoda i części ul. Starachowickiej jest brak chodnika przy bardzo ruchliwej drodze krajowej nr 42. Narastający ciągle ruch na niej powoduje, że poruszanie się pieszych jej wąskim poboczem, za którym znajduje się rów, staje się coraz bardziej niebezpieczne. Zupełnie katastrofalnie sytuacja wygląda zimą , kiedy pobocze drogi zawalone jest zepchniętym śniegiem z jezdni, a dodatkowym utrudnieniem są wcześnie zapadające ciemności i oślepiające światła pojazdów jadących z przeciwka. Budowa wspomnianego chodnika jest niezbędna, aby wreszcie radykalnie poprawić bezpieczeństwo pieszych korzystających ze wspomnianego pobocza drogi. Rozwiązaniem doraźnym byłoby oczyszczenie z krzaków i wyrównanie, wytyczonego już przez DDKiA pasa drogowego, na odcinku od stacji benzynowej TANKTIR do istniejącego chodnika na ul. Wygoda, co umożliwiłoby bezpieczne przemieszczanie się pieszych. Pomimo, że wielokrotnie czynione były starania w tej sprawie, to niestety DDKiA w Kielcach twierdzi, że nie posiada środków na ten cel. Pierwszy odcinek chodnika na ul. Wygoda z płytek betonowych powstał w latach 1995 – 1996 , od posesji Państwa Wiłkowskich do granic Starachowic. W 2015 r. zmodernizowany został fragment drogi krajowej nr 42 od Placu Ponurego do granicy ze Starachowicami. Równocześnie wykonano na Wygodzie dwie zatoczki autobusowe , zainstalowano na nich nowe wiaty przystankowe i zagospodarowano ich otoczenie. Przy okazji przebudowy w 2017 r. ul. Kieleckiej w Starachowicach zmodernizowano wspomniany wyżej chodnik na Wygodzie , zastępując zniszczone już płytki betonowe kostką brukową i wykonano zjazdy do posesji. W 2013 r. pod obwodnicę Wąchocka wywłaszczono na Wygodzie 9 domów, które zostały wyburzone. Równocześnie wywłaszczono, powstałą w styczniu 2002 r. znajdującą się na tej ulicy „Gospodę Wygoda” . Działalność jej została zawieszona z dniem 1 października 2013 r., a w roku następnym obiekt ten został rozebrany. W 1985 r., w dużej mierze w czynie społecznym, podłączono część domów na tej ulicy, od Starachowic do domu B. M. Wiłkowskich, do sieci wodociągowej w Starachowicach. Kolejne przyłącza , już do sieci wodociągowej w Wąchocku zaczęto wykonywać na początku lat dziewięćdziesiątych XX w. Aktualnie na ul. Wygoda 24 domy są podłączone do sieci wodociągowej, a 20 do kanalizacyjnej. Prawie wszyscy mieszkańcy tej ulicy korzystają z gazu ziemnego. Światło zainstalowano na niej w 1956 r. Niedawno pojawiło się energooszczędne oświetlenie ledowe. Na początku lat siedemdziesiątych XX w. cześć mieszkańców Wygody została podłączona do sieci telefonicznej Starachowic. Pozostali zostali w 1994 r. włączeni do sieci wąchockiej.
Przy tej ulicy znajduje się urokliwe miejsce za stacją gazową nazywane Górą Bałamuta , na którą mówi się też Góra Mazura (Mazurkiewicza). Jest to wzniesienie poprzecinane lessowymi wąwozami z bujną roślinnością , wspaniałymi dębami i bukami. Na jego szczycie znajduje się kapliczka w formie kolumny zwieńczonej krzyżem. Do niedawna niewiele osób z Wąchocka wiedziało o jej istnieniu, a jeszcze mniej ją odwiedzało. Kapliczka ta została wybudowana przez burmistrza Wąchocka Macieja Sławęckiego, który doprowadził do rozbiórki kościoła św. Elżbiety znajdującego się na obecnym placu szkolnym. Być może Sławęcki stawiając kapliczkę starał się uspokoić sumienie za rozbiórkę wspomnianej świątyni. Została ona zlokalizowana przy istniejącej wówczas drodze prowadzącej do Starego Dworu. Zbudowana została jak pisze ks. F. D. Brażewicz z cegły pochodzącej z kościoła św. Elżbiety . Na jej szczycie umieszczono krzyż z tej świątyni. U jej podstawy zamontowana została tablica z napisem w języku łacińskim: Tibi Soli Deo. An. Dom. 1843. Diae. 10 Iunii ( Tobie Jedyny Boże. roku pańskiego 1843. Dnia 10 czerwca). Kilkanaście lat temu tablicę tę próbował ktoś wyrwać, być może na złom . Naderwaną tablicę, aby uchronić przed zniszczeniem zdemontował i przekazał do Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach znany regionalista, Józef Soboń i znajduje się tam do chwili obecnej. Od paru lat zabiegałem o przywrócenie tej kapliczce pamięci i wpisanie jej od ewidencji zabytków. 5 04.2018 r. Zarządzeniem Burmistrza Wąchocka nr 24/2018 została ujęta w Gminnej Ewidencji Zabytków, co daje jej ochronę prawną. Niestety, nie może ona pozostać na obecnym miejscu, gdyż znalazła się w pasie drogowym budowanej obwodnicy Wąchocka. W związku z tym w wyniku ustaleń dokonanych przez Burmistrz J. Smelę z DDKiA Oddział Kielce i wykonawcą obwodnicy firmą Strabag, kapliczka będzie przeniesiona na drugą stronę budowanej obwodnicy , w pobliżu początku odnogi ul. Górnej. Aktualnie po wycince drzew w pasie drogowym obwodnicy kapliczka ta widoczna jest z drogi nr 42 jadąc ze Starachowic w kierunku Wąchocka. W maju 2001 r. u podnóża Góry Bałamuta została uruchomiona pierwsza w Wąchocku stacja do tankowania samochodów gazem „Auto-Gaz Bożena Bastrzyk”. Przez pewien czas przy stacji funkcjonował „Bar Bałamuta”. Obecnie działa tylko sklep w pomieszczeniu stacji. Na ulicy tej funkcjonują również firmy: Cezary Listek Z.P.H.U. Auto – Cezar zajmująca się m. in. sprzedażą hurtową i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek; firma Paweł Stańczyk Zakład Usługowo- Handlowy „STANPOL”, która zajmuje się m.in. wykonaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych i sprzedażą kominków; firma Tomasz Ułanowicz Handel Hurtowy i Detaliczny Pojazdami Samochodowymi, Naprawa Pojazdów Samochodowych. Na ulicy Wygoda ma siedzibę biuro firmy „Malibud Zbigniew Malicki” ze Starachowic.
Ulica Wygoda przed wyburzeniem domów pod obwodnicę – 2012 r. Gospoda Wygoda 2013 r. Rozbiórka domów na Wygodzie po wywłaszczeniu pod obwodnicę – lato 2014 r.
W 2008 r. na ulicach Wąchocka (w tym i na ul . Powstańców, Wygoda i Górnej) pojawiły się estetyczne tablice z nazwami ulic utrzymane w jednolitej konwencji. Przez kilkanaście lat na Wygodzie Fundacja Ekologiczna „Żaba” ze Starachowic , na czele z jej prezesem Andrzejem Wiśniewskim i wolontariuszami wiosną ustawiała płotki z siatki, aby zatrzymać masowo przechodzące przez drogę krajową nr 42 żaby. Były one chwytane i przenoszone na drugą stronę jezdni co chroniło ich przed niechybną śmiercią pod kołami licznie przejeżdżających pojazdów samochodowych.
23 września 2012 r. uroczyście poświecono nowy krzyż na ulicy Wygoda . Dokonał tego o. Rajmund Guzik proboszcz wąchockiej parafii. Krzyż ten powstał dzięki wsparciu finansowym Zbigniewa Malickiego. Wykonali go i zamontowali na miejscu, starego już zniszczonego krzyża , mieszkający w sąsiedztwie: Henryk Stangret i Kazimierz Sobieszczański.
Ciekawostką jest, że w okresie międzywojennym właścicielem kilku hektarów gruntów na Wygodzie był inż. Jan Kazimierz Witwicki właściciel Odlewni „Kamienna” w Skarżysku – Kamiennej. Tereny te sprzedał w 1923 r. Honoracie Korycińskiej.
Góra Bałamuta – kwiecień 2020 r. Wycinka drzew pod obwodnicę w pobliżu kapliczki na Starym Dworze- 2021 r. Jedno z ostatnich zdjęć kapliczki na Starym Dworze w otoczeniu reszty starych drzew- 2021 r.
Najstarszym domem na tej ulicy jest dom należący do rodziny Wiłkowskich. Został on zbudowany w miejscu, gdzie w przeszłości była karczma. Zbudował ją, jak napisał w swojej kronice ks. Dominik Feliks Brażewicz z cegły pochodzącej z rozbiórki kościoła św. Elżbiety w Wąchocku, burmistrz tego miasta Maciej Sławęcki. Z Wygody pochodził Adolf Furmankiewicz (1844- 1930) uczestnik powstania styczniowego w 1863 r. Był synem Jana i Joanny z Rodakowskich . Na mocy uchwały Sejmu RP z grudnia 1919 r. za udział w powstaniu otrzymał stopień podporucznika. Na Wygodzie miał dosyć duże gospodarstwo, które było źródłem utrzymania jego rodziny. Zmarł 5 lutego 1930 r. Został pochowany na wąchockim cmentarzu. Niestety grób jego nie przetrwał do naszych czasów. Zachował się tylko nagrobek jego ojca Jana, który zmarł w 1878 r. Z Furmankiewiczami są spokrewnione rodziny Mazurkiewiczów i Ułanowiczów. Z Wygody pochodzili dwaj księża: Jan Ułanowicz (1896 – 1977), syn Stanisława i Marii z Furmankiewiczów i Jan Marian Mazurkiewicz (1925- 2018), syn Jana i Jadwigi z Ułanowiczów. Na tej ulicy mieszkał też ludowy rzeźbiarz Józef Fiszlak (1915- 2001). Do wykonania swoich prac wykorzystywał korzenie drzew i drewno lipowe. Rzeźby jego prezentowane były na różnych okolicznościowych wystawach twórców nieprofesjonalnych np. z okazji Dni Wąchocka.
Budowa obwodnicy Wąchocka poważnie zmieni oblicze ulic Wygoda i Górnej. Na skrzyżowaniu tych ulic powstanie węzeł drogowy. W tym miejscu kończyć się będzie droga dwupasmowa GP, która tu włączy się w istniejącą drogę nr 42.
Równocześnie w rejonie ulicy Górnej i Wygoda budowane będą drogi serwisowe, które umożliwią dojazd do domów i pól. W rejonie kolumny zwieńczonej krzyżem obwodnica będzie biegła głębokim wykopem. Nad nim w rejonie odnogi ul. Górnej zbudowana będzie kładka umożliwiająca wjazd z drogi serwisowej. Na ul. Górną po zakończeniu wspomnianej inwestycji można będzie jeździć nad starym jej śladem estakadą lub drogą serwisową kładką nad wykopem do jej odnogi.
Przygotowanie terenu na Starym Dworze pod obwodnicę – 2021 r. Tablica, która znajdowała się na podstawie kapliczki na Starym Dworze Kapliczka na Starym Dworze w trakcie wycinki drzew pod obwodnicę
Ulica Górna
Okolice Wąchocka w odległej przeszłości były porośnięte dziewiczymi lasami. Gleby w samym mieście były nie najlepszej jakości, w związku z tym mieszczanie wąchoccy zabiegali u opatów cysterskich o wyrażenie zgody na rozszerzenie swoich posiadłości poprzez karczunek lasów.
W 1596 r. opat Jan Dymitr Solikowski dla grupy miejscowych mieszczan wydzielił do wykarczowania i użytkowania nowe tereny w okolicy zwanej później Stary Dwór, w obszarze między drogą do Opatowa, a folwarkiem Rataje. Zadania tego podjęli się mieszczanie: Wawrzyniec Woyczyk, Stanisław Culpa, Stanisław Tomasik, Stanisław Sułek, Jan Kmieć, Andrzej Tarnawka, Jan Mróz, Jan Detko, Maciej Pictor, Wawrzyniec Głuch, Urban Pellicator, Jan Fabriferraris, Wincenty Jeleś, Kacper Cygan, Maciej Puchała, Krzysztof Dziadowicz i Tomasz Gotowicz. Tereny te po wykarczowaniu lasu stopniowo były rolniczo zagospodarowywane.
Po kasacie zakonu cystersów w 1819 r. grunty w rejonie ul. Górnej i Wygoda zostały sprzedane przez rząd i powstał tu folwark nazwany z czasem Stary Dwór. Najprawdopodobniej pierwszym jego właścicielem został Piotr Odrowąż Pieniążek. Według stanu na dzień 16.01.1850 r. folwark ten składał się z dworu z zajazdem przy drodze bitej górniczej, trzech podwójnych domów dla komorników, stodół, wozowni , stajni, trzech chlewów murowanych i piwnicy . Należała również do niego ziemia, łąki , ogród, zarośla i pastwiska o łącznej powierzchni 116 morgów i 96 prętów ( około 58 ha).
Interesujące, ale mało zbadane z powodu trudności w dostępie do materiałów archiwalnych są dalsze dzieje tego folwarku. Z czasem znaczną jego część kupili Packowie i Furmankiewiczowie. Janowi i Franciszce Packom sporo gruntów i budynki sprzedał Władysław Podczaski , który być może był pełnomocnikiem właściciela folwarku. Dwór ten według relacji Ryszarda Derlatki s. Marcela znajdował się przy odnodze dzisiejszej ulicy Górnej na posesji nr 11. Był zbudowany z drewna, spłonął na początku XX w. Do dnia dzisiejszego na niewielkim wzniesieniu przetrwały jego fundamenty i w pobliżu stara studnia. Nie zachowały się piwnice dworskie, które zaznaczone były jeszcze na planie części dóbr ziemskich majątku Stary Dwór z 1938 r. Niedaleko dworu był wiatrak. Ostatnim jego właścicielem był Andrzej Derlatka.
Ul. Górna 1952 r.- sadzawka i stara zabudowa. Wąchock ul. Górna 1952 r.- stara zabudowa. Ul. Górna- lipiec 1968 r. Na zdjęciu widoczny jest bruk .Na pierwszym planie stoi Barbara Barańska.
Od strony Wąchocka do Starego Dworu od dawna prowadziła droga biegnąca od traktu Wąchock – Opatów, w górę , obok obecnego mieszkania należącego w przeszłości do rodziny Koteczków. Obecnie droga ta jest nieprzejezdna, ponieważ zarosła tarniną i samosiejkami drzew. Dopiero rozwój budownictwa mieszkaniowego w okresie międzywojennym spowodował powstanie nowej drogi do Starego Dworu, biegnącej prostopadle do góry od ulicy Wygoda. Jest to obecna ulica Górna. Ma ona długość 1458 m. Położenie tej ulicy w pobliżu kompleksu leśnego i atrakcyjne walory krajobrazowe sprzyjają rekreacji i osiedlaniu się nowych mieszkańców. Aktualnie na tej ulicy w 38 domach ( w tym 7 jest drewnianych, a 3 są niezamieszkałe) mieszka 108 osób, w tym 46 mężczyzn i 62 kobiety. Wiele tych domów powstało w ostatnich kilkunastu latach i dalej powstają kolejne. Ulica ta łączy ul. Wygoda z drogą Rataje – Starachowice. W okresie międzywojennym nadano jej nazwę Stary Dwór nawiązującą do istniejącego w tym rejonie w przeszłości dworu. Teren ten w tym czasie uznawany był za przysiółek bardziej związany z Ratajami niż z Wąchockiem. Nazwa ta została potwierdzona w uchwale Gromadzkiej Rady Narodowej w Wąchocku z dnia 28 września 1968 r.
Niestety trudno dzisiaj powiedzieć z jakiego powodu nazwę tej ulicy zmieniono uchwałą Gminnej Rady Narodowej w Wąchocku z dnia 7.09.1974 r. na ul Górną. Nazwa ta oddaje istotę rzeczy, bo rzeczywiście jest to ulica górzysta, ale szkoda historycznej nazwy Stary Dwór, która często używana jest do dziś.
Na tym terenie jeszcze po II wojnie światowej były gospodarstwa rolne i potrzebne do ich prowadzenia budynki gospodarcze. W okolicach dawnego dworu do lat pięćdziesiątych XX w. zachowały się dwie sadzawki, chyba jako pozostałość dawnych stawów, w których hodowano ryby. Dzieci ze Starego Dworu chodziły do szkoły w Wąchocku. W związku z bardzo trudną sytuacją lokalową Szkoły Podstawowej w Wąchocku i dużą liczbą dzieci uczęszczających do niej, inspektor oświaty w Starachowicach podjął decyzję o przydzieleniu od roku szkolnego 1951/1952 uczniów z przysiółka Stary Dwór do rejonu SP nr 3 w Starachowicach. Aktualnie uczniowie z tego terenu są w rejonie Szkoły Podstawowej w Wąchocku, ale niektóre chodzą do szkół podstawowych w Starachowicach.
Na początku lat osiemdziesiątych XX w. pojawiła się inicjatywa grupy mieszkańców ul. Górnej i Wygoda wspierana przez władze Starachowic przyłączenia tych ulic do tego miasta. Gminna Rada Narodowa w Wąchocku w dniu 30 grudnia 1985 r. w zdecydowany sposób odrzuciła ten wniosek.
Gmina Wąchock w latach siedemdziesiątych XX w. zaczęła się borykać z obniżeniem poziomu wód gruntowych spowodowanym m. in. długotrwałymi suszami, a tym samym zanikaniem wody w studniach. W celu przyspieszenia zaopatrzenia ludności w wodę przystąpiono do budowy wodociągów w ramach popierania czynów społecznych. Zgodnie z ówczesnymi przepisami budowa wodociągu miała być realizowana w przypadku, jeśli społeczeństwo zabezpieczy środki w wysokości 30 % kosztów inwestycji. Dużym zaangażowaniem w realizacji tego zadania wykazali się: powołany na ul Górnej Społeczny Komitet Budowy Wodociągu kierowany przez Henryk Guzerę oraz mieszkańcy tej ulicy. Elementem sprzyjającym była bliskość Starachowic, co umożliwiło podłączenie się do ich sieci wodociągowej.
Całkowity koszt zadania wynosił 4.211 tys. zł., a wkład czynów społecznych wyniósł 2.079 tys. zł., co stanowiło 49 % wartości zadania. Wodociąg oddano do użytku w 1985 r. Aktualnie 35 domów na tej ulicy przyłączonych jest do sieci wodociągowej i 26 do kanalizacyjnej. Prawie wszystkie domy korzystają z gazu ziemnego.
Dzięki intensywnym staraniom mieszkańców tej ulicy została ona w 1958 r. zelektryfikowana. W 2019 r. zainstalowano na ul. G oświetlenie LED. Mankamentem jest brak oświetlenia w części ulicy przylegającej do drogi Rataje – Starachowice. Nowa linia energetyczna w tym miejscu została wykonana przez Zakład Energetyczny w trakcie modernizacji oświetlenia ulicznego w Wąchock i w związku z tym nie uwzględniono jej w planie modernizacji oświetlenia. W tej sytuacji mieszkańcy domów w tym rejonie domagają się wykonania oświetlenia, motywując to m. in. tym, że ulica ta do lasu, jest wąska i pozbawiana chodników, co nie sprzyja bezpieczeństwu. Aktualnie czynione są starania o ujecie tego w budżecie gminy.
Dzięki dużemu zaangażowaniu w robociźnie i zbiórce pieniędzy mieszkańców ul. Górnej w 1962 r. wybrukowano odcinek tej ulicy od Wygody do posesji p. Guzerów, a dalszą jej część wysypano szutrem.
Ulica Górna przed remontem- 2016 r. Fragment ulicy Górnej w czasie remontu – lipiec 2018 r. Ulica Górna – 2021 r.
Prace te koordynował mieszkaniec tej ulicy Stanisław Wojtachnio. Równocześnie poszerzono wąwóz w pobliżu górzystego jej zakrętu. Droga szutrowa ciągle ulegała degradacji, w związku z tym wymagała systematycznych remontów. Stopniowo zaczęto ją modernizować wykonując nakładkę asfaltową. W 1995 r. położono dywanik asfaltowy kosztem 79 400 zł. Kolejny remont przeprowadzono we wrześniu 2005 r., kiedy to położono nawierzchnię bitumiczną na odcinku 610 m od ul. Wygoda, kosztem 200 tys. zł. Ulica jest dosyć wąska stad też dla bezpieczeństwa korzystających z niej wybudowano i utwardzono dwie zatoczki. Przydały by się kolejne na leśnym jej odcinku ale to wymaga zgody Lasów Państwowych. Ulica w znacznej części przebiega przez tereny leśne co było przyczyną perturbacji przy jej przebudowie. Po kilkuletnich staraniach radnego z tego okręgu, udało się pokonać wiele trudności i gruntownie zmodernizować pozostałą część tej ulicy, do drogi Rataje – Starachowice. W pierwszym półroczu 2018 r. firma Budromost kosztem 350 tys. zł. położyła nakładkę asfaltową, pogłębiła i udrożniła rowy, wykonała nowe przepusty i wjazdy na posesje. Przed modernizacją tej ulicy PWiK w Starachowicach dokonała wymiany skorodowanej instalacji wodociągowej. W trakcie przebudowy wyasfaltowano znajdujące się na tej drodze zatoczki służące do mijania się pojazdów. Częściowo wyremontowano odnogę ul. Górnej.
Pismo PGRN w Wąchocku z 4.05.1951 r. w sprawie przypisania dzieci ze Starego Dworu do rejonu SP nr. 3 w Starachowicach Planowany węzeł drogowy na ul. Wygoda
W celu poprawy bezpieczeństwa na stromym i krętym jej odcinku zainstalowano lustro, a na dalszej jej części progi zwalniające. Od początku lat siedemdziesiątych ul. Górna stopniowo była podłączana do sieci telefonicznej w Starachowicach.
Od 1997 r. mieszkańcy Wąchocka korzystają ze zorganizowanego wywozu odpadów komunalnych.
W związku z budową obwodnicy Wąchocka na ul. Górnej wyburzono dwa domy mieszkalne. W poważnym stopniu zmieni jej końcowy przebieg.
Na ulicy Górnej działalność prowadzą następujące firmy: Firma Handlowo Usługowa Giga-Net Ryszard Ptasiński prowadząca działalność w usługową w zakresie technologii informatycznych i komputerowych; Marek Adamczyk Zakład Instalacji Sanitarnych, CO i konserwacją maszyn; Ernest Szewczyk – specjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych oraz usługi kominiarskie; F.H.U. Jarosław Haba – sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek.
Z ulicy tej pochodził Stefan Derlatka członek AK, zasłużony harce działacz społeczny. Na ul. Górnej i Wygoda występują nazwy miejscowe: Stary Dwór, Kosiary, Wielkie Łąki , Górniczy Las, Pszczelnik, Kantorka, Góra Bałamuta, Losek i Stawek. Dzisiaj są one w znacznej mierze zapomniane, ale warto je utrwalić dla potomnych.
Dopełnieniem tego szkicu są zdjęcia pochodzące ze zbiorów autorów: Kazimierza Winiarczyka, Barbary Barańskiej i Piotra Gana.
Kazimierz Winiarczyk